Gepubliceerd op: 25 maart 2025
Alles over de plaatuitslag van zetwerk
Bij de productie van zetwerk wordt vaak gesproken over ‘de plaatuitslag’. In deze blog vertellen we u daar meer over. We bespreken de volgende onderdelen:
- Wat is de plaatuitslag van zetwerk?
- Hoe berekent u de plaatuitslag?
- De plaatuitslag en Sophia®
1. Wat is de plaatuitslag van zetwerk?
De plaatuitslag is uw gebogen onderdeel, maar dan uitgevouwen tot een vlakke plaat.
Technisch tekenaars creëren onderdelen in hun software meestal als 3D-object. Veel van deze onderdelen moeten echter uit een vlakke plaat gesneden worden. Daar is de plaatuitslag van het onderdeel voor nodig.
Het maken van een uitslag klinkt echter makkelijker dan het is.
Dat komt doordat buigingen in het oppervlak de effectieve lengte van het metaal veranderen. Immers, als metaal buigt wordt de buitenkant uitgerekt en de binnenkant samengedrukt. Hierdoor verschuift ook de neutrale lijn naar binnen. Meer daarover leest u in onze blog over de buigradius.
Over het algemeen betekent dit dat de totale lengte van een 3D-object langer is dan de uitgevouwen plaatuitslag. Neem onderstaand kantdeel ter illustratie.
Als we de lengtes bij elkaar optellen komen we op 200 mm. Creëren we hier een uitslag van, dan is de totale plaatlengte ongeveer 198 mm. Aan weerszijden van elke buiglijn treedt dan ±0,5 mm buigverlies op, wat resulteert in deze uitslag:
Dit komt doordat de radii oprekken tijdens het buigen.
Houdt u daar geen rekening mee? Dan krijgt u verkeerde afmetingen in de uitslag en past het eindproduct niet meer goed in elkaar.
Met formules kunt u de plaatuitslag berekenen en dit soort fouten voorkomen.
2. Hoe berekent u de plaatuitslag?
Er zijn twee mogelijkheden om de plaatuitslag te berekenen. Dit kan met de:
- Buigtoeslag
- Buigaftrek
Bij de buigtoeslag (BA, afkomstig van Bending Allowance) kijkt u naar lengtes van de flenzen tot aan de radius en berekent u welke lengte de radius nog aan de lengtes moet toevoegen.
Bij de buigaftrek (BD, afkomstig van Bending Deduction) kijkt u naar de volledige lengtes van de flenzen, berekent u welke lengte de radius heeft en die moet u van het totaal aftrekken.
LET OP: Hoewel de uitkomsten van deze theoretische formules een prima richtlijn bieden, kunnen ze nog altijd afwijken van praktijkwaarden. Gebruik de formules dus als richtlijn.
Formule voor buigtoeslag
Hieronder ziet u de formule voor de buigtoeslag van één zetting.
BA = θ × (R + K × t)
Daarbij is:
- BA = Buigtoeslag (in mm)
- θ = Buighoek in radialen ((buighoek in graden × π) / 180))
- R = Binnenradius van de buiging (in mm)
- t = plaatdikte (in mm)
- K = k-factor (verhouding tussen de neutrale lijn en de dikte)
Heeft u BA berekend? Dan berekent u de totale plaatuitslag u als volgt:
Uitslag = L1 + L2 + BA
Daarbij zijn L1 en L2 de lengtes van de flenzen tot aan waar de radius begint.
Formule voor buigaftrek
Hieronder ziet u de formule voor de buigaftrek van één zetting.
BD = 2 × (t + R) × tan (θ / 2)
Daarbij is:
- BD = Buigaftrek (in mm)
- θ = buighoek in graden
- R = Binnenradius van de buiging (in mm)
- t = plaatdikte (in mm)
Heeft u de BD berekend? Dan berekent u de totale plaatuitslag als volgt:
Uitslag = L1 + L2 - BD
Daarbij zijn L1 en L2 de totale lengtes van de flenzen.
Wanneer wordt welke formule gebruikt?
Hoewel de keuze voor een specifieke formule een kwestie van voorkeur kan zijn, zijn er in de regel verschillende situaties waarbij de ene formule vaker wordt gebruikt dan de ander.
Hieronder vindt u daar een overzicht van:
Situatie | Buigtoeslag (BA) | Buigaftrek (BD) |
Handmatige berekening | Ja, bij bekende k-factor | Ja, met buigtabel |
CAD/CAM-software | Ja | Minder gebruikelijk |
Werkplaats met standaard buigtabellen | Nee | Ja |
Conventionele buigpersen | Nee | Ja |
Complexe buigingen | Ja | Nee |
Snelle schattingen | Nee | Ja |
3. De plaatuitslag & Sophia®
Bij 247TailorSteel lasersnijden we uw onderdelen uit een vlakke plaat. Bestelt u een kantdeel via Sophia®? Dan berekent onze software de benodigde plaatuitslag automatisch. Dit doet de software op basis van uw gekozen materiaal, dikte en getekende hoek. Hiermee halen we uit onze database praktijkwaarden voor o.a. de k-factor, buigradius, buigtoeslag en meer.
Wilt u alleen een vlak deel bij ons bestellen en het zetwerk zelf verrichten? Dan kunt u met bovenstaande formules de plaatuitslag berekenen. Maar let op, de resultaten van deze formules kunnen altijd afwijken van praktijkwaarden. Gebruik de formules dus als richtlijn.
Vragen over de plaatuitslag?
Neem contact op met onze Customer Service. We helpen u graag verder!
Onze blogs altijd in uw mailbox?
Zorg dat u niks mist en blijf op de hoogte door onze nieuwste content direct in uw mailbox te ontvangen.