Voorkom afwijkingen in uw kantdelen met bend reliefs

Onze operators aan de kantbanken zorgen altijd dat kantdelen netjes worden gebogen. Toch komen er weleens afwijkingen in kantdelen voor. De oorzaak ligt meestal niet bij operators en machines, maar juist in uw 3D-tekening. En dan in het bijzonder dat buigingen niet zijn ontzien met ‘bend reliefs’.

In deze blog leggen we uit wat dit zijn, geven we voorbeelden en delen we concrete tips voor het tekenen. 

Wat zijn bend reliefs?

Bend reliefs*, ook wel ‘relief cuts’ genoemd, zijn inkepingen die u in plaatmateriaal aanbrengt op plekken waar het metaal moet worden gebogen. Ze voorkomen vervormingen, scheuren en/of ongewenste uitstulpingen van het materiaal tijdens het zetten aan de machine.

Waar worden bend reliefs toegepast?

In de basis kunnen bend reliefs op een vijftal plaatsen worden toegepast. Hieronder delen we elk van deze plaatsen, laten we zien waar dit fout kan gaan en geven we advies over het tekenen van bend reliefs.

1. Buiging over de hele breedte
2. Buiging over deel van product
3. Corner relief
4. Gaten in de buigzone
5. Taps toelopende buiging

Voorbeeld 1: buiging over de hele breedte

Het eerste voorbeeld betreft een buiging over de volledige lengte van een onderdeel.

Aan de uiteinden van de buiglijn wordt het metaal bij de buitenradius opgerekt en bij de binnenradius samengedrukt. Door het samendrukken wordt metaal naar buiten geduwd en ontstaan er uitstulpingen aan de zijkant.

Deze uitstulpingen zijn niet altijd een probleem, maar worden dat wel als de zijkant vlak moet zijn. Bijvoorbeeld omdat het onderdeel met de zijkant vlak tegen een ander onderdeel aangezet of bevestigd moet worden.

Wilt u deze uitstulpingen voorkomen? Teken dan een inkeping aan de uiteinden:

We adviseren om aan elke zijde een half maantje te tekenen met de volgende afmetingen:

• Formule voor de breedte: gelijk aan de buigzone
• Formule voor de diepte: plaatdikte / 4

Het resultaat is als volgt:

Voorbeeld 2: buiging over deel van product

Het tweede voorbeeld betreft een buiging die niet helemaal tot de zijkant van het onderdeel loopt, maar vroegtijdig stopt.

Op de plek waar een vlak en gebogen oppervlak samenkomen ontstaat hetzelfde probleem als in voorbeeld 1. Bij de buiging wordt materiaal gevraagd zich te vormen tot een radius. Maar doordat het vlakke oppervlak vast zit aan de radius, zal het materiaal in de hoeken gaan trekken en een vervorming ontstaat. 

Dit voorkomt u door een inkeping te tekenen tussen het te buigen en het vlakke oppervlak:

We adviseren de volgende afmetingen voor deze bend relief:

• Formule voor de breedte: plaatdikte / 2
• Formule voor de diepte: plaatdikte + buigradius + 0,5 mm

Het resultaat is als volgt:

En het verschil tussen deze buigingen:

Lees meer over deze bend relief in onze aanleverspecificaties. 

Voorbeeld 3: corner relief

Het derde voorbeeld van een bend relief wordt ook wel ‘corner relief’ genoemd. Deze vinden we terug in een hoek, ofwel de plek waar twee buigingen samenkomen.

Als de twee flenzen omhoog komen, vormen ze samen met het vlakke deel een hoek. Door de buiglijn van beide zettingen, is de afstand tussen de twee flenzen relatief groot.

Met een inkeping brengt u de flenzen dichter tot elkaar. Dit is meestal noodzakelijk vanuit esthetisch oogpunt of als het gelast moet worden. 

Maar… Komen de flenzen dichter bij elkaar? Dan zal er ruimte gemaakt moeten worden voor de overlapping van beide radii. Die ruimte kunt u maken met een inkeping. U heeft zelfs de keuze uit verschillende reliefs. Deze zitten standaard in een CAD/CAM-pakket zoals SolidWorks. De mogelijkheden zijn:

V.l.n.r.: Rechthoek, rond, constant en druppel.

Zo komen de flenzen dichter tot elkaar:

We adviseren om een inkeping te maken met de volgende afmetingen:

• Formule voor de breedte: plaatdikte / 2
• Formule voor de diepte: plaatdikte + buigradius + 0,5 mm + (plaatdikte / 4)

Het resultaat is als volgt:

Voorbeeld 4: gaten in de buigzone

Het vierde voorbeeld betreft een buiging waarbij er gaten in de buigzone zitten.

Als we een zetting maken terwijl er gaten (deels of volledig) in de buigzone zitten, dan zullen de gaten vervormen. Dit komt door de invloed van duw- en trekkrachten van de binnenste en buitenste radius.

Vervormde gaten zijn niet altijd een probleem. Daarom kunt u er voor kiezen om de waarschuwing, die wij in onze online software Sophia® geven, te negeren en vervormingen en negatieve invloeden op toleranties voor lief nemen. 

Maar wilt u dat gaten niet vervormen? Dan kunt u voor elk gat een uitsparing maken op de buiglijn. Daarbij moet er wel voldoende materiaal in de buigzone zitten om stabiliteit te waarborgen.

We adviseren om per gat een uitsparing te maken met de volgende afmetingen:

• Formule voor de breedte: 0,8 x plaatdikte
• Formule voor de diepte: hetzelfde als het gat dat er parallel aan loopt

Maak altijd rechthoekige uitsparingen waarbij de radii in de hoeken maximaal 1 mm zijn. Ronde uitsnijdingen (zoals sleufgaten) zijn vaak gevoelig voor scheuren omdat de afgeronde hoeken zwakker zijn.

Het resultaat is als volgt:

En het verschil:

Meer informatie over dit onderwerp leest u in onze Feature Friday over gaten in de buigzone.

Voorbeeld 5: taps toelopende buiging

In het laatste voorbeeld kijken we naar een flens dat zijwaarts schuin (of taps) afloopt.

Voor een goede zetting is het belangrijk dat de flens een minimale beenlengte heeft en goed op de onderliggende matrijs kan rusten. Bij schuin aflopende zijdes lukt dat niet volledig omdat het schuine deel te kort wordt. Gaan we dan buigen met een stempel die over de hele breedte van de buiglijn loopt? Dan vervormt het schuine deel.

Ook hier biedt een inkeping uitkomst om deze zetting tóch te maken zonder vervorming. U tekent de inkeping op het deel van de buiglijn dat parallel loopt aan de afschuining.

We adviseren om een inkeping te maken met de volgende afmetingen:

• Formule voor de breedte: 0,8 x plaatdikte
• Formule voor de diepte: hetzelfde als de lengte van de schuine zijde

Het resultaat is als volgt:

En het verschil:

Bekijk hier de aanleverspecificaties voor deze bend relief.

Nog een paar tips

We raden sowieso aan om de aanleverspecificaties voor het kanten goed door te nemen. Daarnaast geven we graag twee tips die u kunnen helpen bij toekomstige tekeningen.

Teken inkepingen altijd met een radius

Onze lasersnijmachines snijden altijd met een kleine radius en kunnen geen scherpe hoeken snijden. Tekent u een inkeping met scherpe hoek? Dan vervangt onze online software Sophia® deze voor een afgeronde inkeping. Deze kán echter minder diep uitvallen met een ongewenste maatvoering tot gevolg. Teken uw inkepingen daarom altijd met een radius van maximaal 1 mm. Dan hoeft de software niks te vervangen en krijgt u precies de maatvoering die u heeft getekend.

Voorkom een kettingreactie aan afwijkingen

Heeft u kantdelen met meerdere zettingen? Dan is het goed om u bewust te zijn van het feit dat afwijkingen op elkaar doorwerken. Stel dat een onderdeel vier keer gebogen moet worden en dat in de eerste buiging een afwijking zit (bijvoorbeeld door gaten in de buigzone). Dan borduren alle volgende buigingen van dit onderdeel voort op die afwijking. Hierdoor wordt het moeilijk om aan de gestelde toleranties te voldoen. Daarom kan het altijd nuttig zijn om afwijkingen – hoe klein ook – te voorkomen middels bend reliefs.

Vragen over bend reliefs?

Heeft u nog vragen over dit onderwerp? Neem dan gerust  contact met ons op.